ขนมหวานไทยที่ได้ยินบ่อยๆ ในช่วงนี้ก็คงจะเป็น ซ่าหริ่ม ซึ่งไม่ใช่สลิ่มนะจ๊ะ เป็นขนมหวานที่หากินได้ยาก ถ้าไม่ใช่ตลาดในเมืองก็อาจจะไม่มีแล้ว ซ่าหริ่ม หรือ ซาหริ่ม เป็นขนมไทยประเภทหนึ่งมีลักษณะเป็นเส้นที่มักมีหลายสีและรับประทานกับน้ำกะทิโดยมีรสชาติหอมมันและมีกลิ่นใบเตยอีกด้วย ซ่าหริ่มมีขายอยู่ตามตลาดทั่วไปในประเทศไทยและเป็นที่นิยมเป็นอย่างมาก นิยมรับประทานกันในช่วงฤดูร้อน มักรับประทานโดยเติมน้ำเชื่อมและน้ำแข็ง ส่วนผสมสำคัญมีแป้งถั่วเขียว น้ำลอยดอกมะลิ น้ำตาลทราย น้ำใบเตยคั้น และน้ำกะทิ ปัจจุบันส่วนผสมอาจเปลี่ยนเล็กน้อย เช่น ใช้สีสังเคราะห์แทนสีธรรมชาติ และใช้แป้งสำเร็จรูปที่หาซื้อได้ง่าย
ขนมหวานชนิดนี้ เชื่อว่ามีมาตั้งแต่กรุงศรีอยุธยาตอนปลาย คำว่า ซ่าหริ่ม มาจากคำของชาวชวา นักภาษาศาสตร์ ชวาอธิบายว่า Sa-Rim เป็นคำที่เคยใช้ในอดีตมานานแล้ว เป็นคำยืมจากอินเดียใช้เรียกขนมวุ้นใสเป็นเส้นๆ ที่ใส่กะทิ แต่ปัจจุบันชาวชวา-มลายูเรียกขนมนั้นว่า Dawet ดาเวต เรียกตัวแป้งวุ้นว่าเชนดอล Cendol ในยุคสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ มีข้าหลวงชาวมลายูที่เป็นเชลยจากปัตตานีหลายนางเข้ามาถวายงานรับใช้ในราชสำนัก อยู่ภายใต้การดูแลของพระราชธิดาสองพระองค์ คือเจ้าฟ้ากุณฑลและเจ้าฟ้ามงกุฎ ทั้งสองพระองค์โปรดปรานวัฒนธรรมของชวามาก จึงเป็นไปได้ว่า ซ่าหริ่ม เป็นขนมที่มาจากชวาสู่ กรุงศรีอยุธยาตอนปลายตั้งแต่ตอนนั้นเอง แต่ตัวขนมถูกดัดแปลงไม่เป็นขนมแบบวุ้นๆ ทำเลียนแบบคล้ายลอดช่อง โดยทำตัวซาหริ่มให้เส้นมีขนาดเล็กลงไม่ใหญ่เท่าลอดช่องและมีหลายสี ตัวเส้นเหนียวกว่า นิยมทานเป็นของหวานเพื่อคลายร้อน
วิธีทำและส่วนผสม
ส่วนผสม
- แป้งถั่วเขียว 1 ถ้วย
- น้ำใบเตยสำหรับกวนแป้ง 500 กรัม
- น้ำต้มใบเตย 1 ถ้วย
- กะทิสด 500 กรัม
- น้ำตาลทราบ 250 กรัม
- น้ำแข็งป่น
วิธีทำ
- ใช้กระทะทองหรือกระทะเคลือบ ถ้าหากไม่มีก็สามารถใช้กระทะธรรมดาได้ ให้ใส่น้ำใบเตยและแป้งถั่วเขียว นำขึ้นตั้งไฟอ่อน แล้วกวนตลอดโดยไม่ให้ไม้พายติดก้นกระทะเวลากวนด้วย แล้วให้กวนจนแป้งสุกและข้นหนืด
- นำหม้อใส่น้ำเย็นลงไป หรือจะใส่น้ำแข็งลงไปก็ได้ โดยตักแป้งที่กวนแล้วใส่กระบอกกด แล้วดันกระบอกกด ตัวแป้งที่ถูกกดจะกลายเป็นเส้นเล็กๆ ลงในน้ำเย็น เมื่อเสร็จแล้วให้ใช้กระชอนช้อนซาหริ่มขึ้นมาพักให้สะเด็ดน้ำ
- ต่อมาให้นำน้ำมาต้ม โดยใส่ใบเตยมัดลงไปต้มด้วยไฟอ่อน พอน้ำร้อนให้ใส่น้ำตาลลงไปเคี่ยวจนน้ำตาลละลาย แล้วยกลงแต่ไม่ต้องเอาใบเตยออก แล้วให้เทน้ำกะทิลงไปทันทีแล้วคนให้เข้ากัน
- ตักซาหริ่มใส่ถ้วย เติมน้ำแข็ง ราดน้ำกะทิลงไป เพียงเท่านี้ก็พร้อมเสิร์ฟแล้ว